1. Strona główna
  2. Zadania maturalne z biologii

Ekologia

Oto lista zadań maturalnych z danego działu biologii. Aby skorzystać z dodatkowych opcji, uniknąć duplikatów zadań lub wybrać zadania z pozostałych działów kliknij poniżej.

Przejdź do wyszukiwarki zadań

 

Matura Czerwiec 2015, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 11. (2 pkt)

Metabolizm - pozostałe Ekologia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Chemosynteza, podobnie jak fotosynteza, przebiega w dwóch fazach:

I. wytwarzanie „siły asymilacyjnej” (ATP i NADPH + H+ )
II. asymilacja CO2.

Reakcje przedstawione poniżej są uproszczonymi zapisami przebiegu jednej z wymienionych faz chemosyntezy zachodzącej w komórkach bakterii nitryfikacyjnych.

2NH3 + 3O2 → 2HNO2 + 2H2O + energia
2HNO2 + O2 → 2HNO3 + energia

a)Określ, którą fazę – I czy II – ilustrują przedstawione reakcje. Odpowiedź uzasadnij.
b)Wyjaśnij, jaką funkcję pełnią bakterie nitryfikacyjne w obiegu azotu w przyrodzie.

Matura Maj 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 33. (3 pkt)

Ekologia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Ekosystem heterotroficzny jest niesamowystarczalny, pozbawiony producentów, w którym musi nastąpić zasilanie materią z zewnątrz. Życie heterotrofów możliwe jest dzięki materii pochodzącej z odchodów zwierząt, i naniesionej martwej materii organicznej. Materią tą żywią się detrytusofagi, a nimi – występujące w danym ekosystemie drapieżniki. Związki mineralne wytworzone przez destruentów w takim ekosystemie są bezużyteczne i mogą być wykorzystane tylko wtedy, gdy zostaną przeniesione do ekosystemu autotroficznego.

a)Określ, od obecności jakiego czynnika środowiska zależy typ ekosystemów lądowych (heterotroficzny i autotroficzny).
b)Podkreśl poniżej rodzaj łańcuchów pokarmowych, które występują w ekosystemach heterotroficznych.
  1. łańcuchy spasania
  2. łańcuchy detrytusowe
c)Wyjaśnij, dlaczego ekosystem autotroficzny jest ekosystemem samowystarczalnym.

Matura Maj 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 32. (1 pkt)

Ekologia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Poniżej przedstawiono łańcuchy troficzne występujące w środowisku wodnym.

  1. sinica → widłonóg → sardynka → makrela → dorsz → delfin
  2. fitoplankton → tołpyga → człowiek
  3. zielenice → dafnia → płoć → szczupak
  4. fitoplankton → zooplankton → drapieżne larwy owadów → pstrąg → człowiek

Spośród przedstawionych wyżej łańcuchów troficznych wybierz ten, w którym występuje największa różnica (procentowa) między energią przyswojoną przez pierwsze i ostatnie ogniwo łańcucha. Uzasadnij wybór.

Matura Maj 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 17. (2 pkt)

Ekologia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Łuskiewnik różowy jest bezzieleniową byliną pasożytującą na korzeniach drzew liściastych, głównie na leszczynie, topoli i olszy. Większą część życia spędza pod ziemią, gdzie rozrasta się do wielkiego, pokrytego łuskowatymi, białawymi liśćmi kłącza z silnie rozwiniętym systemem korzeniowym, który ssawkami wnika do korzeni drzew. Pędy nadziemne łuskiewnika pojawiają się po około 10 latach rozwoju rośliny, są białawe lub różowe, pokryte łuskowatymi liśćmi. Na pędach tych rozwijają się kwiaty. Nasiona łuskiewnika kiełkują tylko wówczas, gdy znajdą się w pobliżu odpowiedniego żywiciela.

Na podstawie tekstu podaj dwa argumenty potwierdzające, że łuskiewnik jest pasożytem.

Matura Sierpień 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 27. (2 pkt)

Ekologia Podaj/wymień

Podaj nazwy występujących wśród zwierząt zależności międzygatunkowych opisanych w tekście I i II.

I. W latach pięćdziesiątych XX wieku na Wyspach Komandorskich leżących na Oceanie Spokojnym bardzo licznie występował piesiec. Dwadzieścia lat później zanotowano nagły spadek liczebności pieśców, co było związane z pojawieniem się świerzbu na wyspie. Świerzb wywoływany był przez roztocza, które zostały przywleczone na te wyspy przez psy towarzyszące żeglarzom.

II. Pod koniec XIX wieku do Kalifornii został przywleczony z Australii krewniak mszyc - owad czerwiec biały, który wysysał soki roślinne z owoców cytrusowych. W celu ratowania drzew cytrusowych sprowadzono do Kalifornii kilkaset okazów biedronki rodolii zjadającej czerwce. Wzrost populacji biedronki odbył się w tak szybkim tempie, że wkrótce zanotowano znaczący spadek liczebności populacji czerwca białego.

Na podstawie: A. S. Pullin, Biologiczne podstawy ochrony przyrody, przekł. pod red. J. WeineraWyd. Naukowe PWN, Warszawa 2005

I
II

Matura Czerwiec 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 28. (1 pkt)

Ekologia Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Organizmy tworzące biocenozę powiązane są ze sobą różnymi zależnościami. Mogą to być zależności pośrednie, polegające na oddziaływaniu organizmów na siebie poprzez modyfikację biotopu, np. zmianę mikroklimatu. Inny rodzaj zależności to zależności bezpośrednie, np. kiedy organizmy konkurują lub współpracują ze sobą.
Allelopatia jest formą konkurencji międzygatunkowej i polega na wydzielaniu przez rośliny i mikroorganizmy substancji ograniczających wzrost oraz rozwój innych gatunków, np. korzenie owsa wytwarzają substancję, która hamuje kiełkowanie nasion pszenicy.

Na podstawie powyższych informacji zaznacz właściwe dokończenie zdania opisującego allelopatię.

Allelopatia jest zależnością

  1. nieantagonistyczną pośrednią.
  2. antagonistyczną pośrednią.
  3. nieantagonistyczną bezpośrednią.
  4. antagonistyczną bezpośrednią.

Matura Maj 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 28. (2 pkt)

Ekologia Podaj/wymień

Informacje do zadań 27. i 28.
Na schemacie przedstawiono piramidę pokarmową z biocenozy lasu oraz fragment przykładowej sieci pokarmowej.

Piramida troficzna

Na podstawie analizy przedstawionej powyżej sieci pokarmowej wymień:

  1. gatunek, który nie konkuruje z żadnym innym o pokarm
  2. dwa gatunki najsilniej konkurujące o pokarm

Matura Czerwiec 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 35. (1 pkt)

Ekologia Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Oceń podane stwierdzenia dotyczące sukcesji wtórnej i wpisz w tabeli literę P, jeżeli stwierdzenie jest prawdziwe, lub literę F, jeżeli stwierdzenie jest fałszywe.

P/F
1. W wyniku sukcesji wtórnej odtwarza się naturalne zbiorowisko charakterystyczne dla lokalnych warunków środowiskowych.
2. Wskutek sukcesji wtórnej zawsze następuje odtwarzanie się ekosystemu identycznego z tym przed zniszczeniem.
3. Aby powstrzymać sukcesję wtórną w zbiorowiskach półnaturalnych, stosuje się ochronę czynną.

Matura Czerwiec 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 34. (2 pkt)

Fizjologia roślin Ekologia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Spośród pierwiastków niezbędnych do życia roślin najbardziej deficytowym dla roślin okrytonasiennych jest azot. Jego głównym rezerwuarem jest atmosfera, gdzie występuje on w formie cząsteczkowej, ale w tej postaci potrafią go wykorzystać tylko nieliczne rośliny. Przez większość roślin azot jest pobierany z gleby.

Wyjaśnij, na czym polega każdy ze wskazanych w tekście sposobów pozyskiwania azotu przez rośliny okrytonasienne.

Matura Czerwiec 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 33. (1 pkt)

Ekologia Metody badawcze i doświadczenia Podaj/wymień

U większości gatunków lądowych roślin naczyniowych występuje współżycie systemu korzeniowego z grzybnią niektórych gatunków grzybów zwane mikoryzą. Na schemacie przedstawiono wpływ mikoryzy na wzrost siewek trawy Festuca ovina, w zależności od nawożenia azotowo-fosforowego (N + P).

Wykres

Na podstawie wykresu podaj, w jakich warunkach uprawy Festuca ovina jest najbardziej widoczny wpływ mikoryzy na przyrost roślin.

Matura Czerwiec 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 32. (2 pkt)

Ekologia Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Podaj/wymień

Zdarza się, że w biocenozie pojawia się populacja nowego gatunku (II) o podobnych wymaganiach życiowych, jak istniejąca już w tej biocenozie populacja gatunku I. Populacja gatunku II jest bardziej prężna ekologicznie. Może to doprowadzić do wymarcia populacji gatunku I, podczas gdy populacja II nadal rozwija się.

Na rysunku przedstawiono fragmenty krzywych ilustrujących zmiany liczebności populacji I i II w tej biocenozie.

Zmiany liczebności populacji - wykres
a)Dokończ powyższy szkic wykresu, tak aby przedstawiał zmiany liczebności populacji gatunku I i II zgodnie z opisem w tekście. Przyjmij, że do momentu oznaczonego na rysunku literą A populacja gatunku I wymiera, a populacja gatunku II osiąga względnie stałą liczebność.
b)Oznacz krzywe na rysunku i podaj nazwę zależności, która zaistniała między populacjami tych gatunków.

Matura Czerwiec 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 31. (1 pkt)

Ekologia Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Poniżej podano przyczyny śmiertelności w przykładowych populacjach.

Zaznacz dwie przyczyny, które powodują śmiertelność niezależną od zagęszczenia populacji.

  1. Śmiertelność w populacji ptaków wywołana ograniczeniem zasobów pokarmowych.
  2. Śmiertelność wśród jeleni spowodowana działalnością czynników chorobotwórczych lub pasożytów.
  3. Wyginięcie niektórych roślin na skutek silnych przymrozków na wiosnę.
  4. Śmiertelność w populacji owadów spowodowana opryskiem środkiem owadobójczym.

Matura Maj 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 35. (1 pkt)

Ekologia Podaj/wymień

Wróble i bociany są ptakami siedlisk rolniczych. Wróbel jest głównie ziarnojadem, natomiast pokarmem bociana są drobne kręgowce i owady. Jedną z przyczyn spadku liczebności wróbla może być spadek dostępności miejsc lęgowych. Wróble czasem zakładają swoje gniazda w dolnych partiach dużych gniazd bociana białego.

Podaj nazwę przedstawionej zależności międzygatunkowej

Matura Maj 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 34. (2 pkt)

Ekologia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Niszę ekologiczną gatunku określają dwie grupy czynników: biotyczne i abiotyczne. Czynniki ograniczające zawężają niszę ekologiczną gatunku. Kiedy eksperymentalnie uprawiano oddzielnie dwa gatunki przytulii – hercyńską i szorstkoowockową na glebie kwaśnej i zasadowej, każdy z nich dobrze rósł na obu typach gleb. Wysianie ich na wspólnym stanowisku spowodowało, że na glebie kwaśnej przytulia hercyńska wypierała szorstkoowockową, natomiast na glebie zasadowej szorstkoowockowa eliminowała hercyńską.

a)Na podstawie tekstu podaj czynnik ograniczający, który spowodował zawężenie nisz ekologicznych dwóch gatunków przytulii uprawianych na wspólnym stanowisku.
b)Podaj, jaki zakres tolerancji ekologicznej (wąski czy szeroki) reprezentują oba gatunki przytulii w stosunku do odczynu gleby. Odpowiedź uzasadnij jednym argumentem.

Matura Sierpień 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 25. (1 pkt)

Ekologia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Na wykresie zilustrowano regułę ekogeograficzną sformułowaną przez niemieckiego badacza Bergmana, która mówi o tym, że obserwuje się różnice w wielkości spokrewnionych ze sobą zwierząt stałocieplnych żyjących w różnych strefach klimatycznych.

Ciężar ciała pingwinów - wykres

Wyjaśnij, dlaczego pingwiny pochodzące z obszarów ciepłych są mniejsze niż spokrewnione z nimi gatunki z obszarów chłodnych.

Matura Sierpień 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 23. (1 pkt)

Ekologia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Hormon juwenilny kieruje rozwojem larwalnym owadów. Jednak warunkiem osiągnięcia stadium postaci dorosłej (imago) jest nieobecność tego hormonu. Niektóre zimozielone drzewa amerykańskie wytwarzają substancje o działaniu hormonu juwenilnego.

Określ, czy substancja wytwarzana przez drzewa amerykańskie, może wpływać na liczebność populacji owadów, które na nich żerują. Odpowiedź uzasadnij.

Matura Czerwiec 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 34. (2 pkt)

Ekologia Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Spośród poniższych stwierdzeń zaznacz dwa, które są prawdziwe.

  1. Granice tolerancji organizmu są stałe bez względu na etap jego rozwoju.
  2. Zakres tolerancji i optimum rozwoju organizmów należących do tego samego gatunku są niezależne od ich rozmieszczenia geograficznego.
  3. Tolerancja względem określonego czynnika może ulec zmianie w wyniku zmiany natężenia pozostałych czynników ekologicznych.
  4. Efekt jednoczesnego działania na organizm kilku czynników może być silniejszy niż suma efektów tych czynników działających na organizm osobno.
  5. Brak jest jakichkolwiek różnic tolerancji względem tego samego czynnika u osobników odmiennej płci.

Strony