1. Strona główna
  2. Zadania maturalne z biologii

Wpływ człowieka na środowisko i jego ochrona

Oto lista zadań maturalnych z danego działu biologii. Aby skorzystać z dodatkowych opcji, uniknąć duplikatów zadań lub wybrać zadania z pozostałych działów kliknij poniżej.

Przejdź do wyszukiwarki zadań

 

Matura Sierpień 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 35. (2 pkt)

Wpływ człowieka na środowisko i jego ochrona Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Wraz z intensyfikacją rolnictwa spada różnorodność gatunkowa na obszarach rolniczych.

Zaznacz dwa działania, które mogą sprzyjać wzrostowi różnorodności gatunkowej zwierząt na terenach rolniczych.

  1. Utrzymanie istniejących naturalnych wodnych oczek śródpolnych.
  2. Wprowadzanie zadrzewień i żywopłotów śródpolnych.
  3. Przekształcenie pola, na którym uprawiano zboże, w łąkę.
  4. Zastępowanie drobnych poletek połaciami monokulturowych pól uprawnych.
  5. Stosowanie w uprawach środków ochrony roślin.

Matura Czerwiec 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 35. (3 pkt)

Ewolucjonizm i historia życia na ziemi Wpływ człowieka na środowisko i jego ochrona Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Jednym z największych problemów w walce z owadami szkodliwymi dla człowieka jest nabywanie przez nie odporności na insektycydy. Jeżeli w obrębie dużej populacji takiego gatunku owada, którą poddano działaniu pestycydów, znajdzie się pewna liczba genotypów niezwykle odpornych, to odporność na działanie danego pestycydu w tej populacji rozprzestrzenia się, szczególnie wtedy, gdy większość populacji poddano opryskom, a stosowanie pestycydu regularnie powtarzano. Może również dojść do rozszerzenia odporności tych owadów także na inne insektycydy, jeżeli ich sposób działania jest podobny. Dlatego też coraz częściej stosuje się metody biologicznej walki z owadami szkodliwymi.

a)Wyjaśnij, dlaczego w opisanej populacji szkodliwego owada odporność gwałtownie się rozprzestrzenia, mimo że opryski insektycydami obejmują prawie całą populację i są stosowane regularnie.
b)Przedstaw dwa przykłady różnych metod biologicznej walki z owadami szkodliwymi dla człowieka.

Matura Czerwiec 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 33. (3 pkt)

Wpływ człowieka na środowisko i jego ochrona Podaj/wymień

Przy ocenie stanu zanieczyszczenia wód podziemnych azotanami stosuje się następujące normy:

  • Za wody zanieczyszczone uznaje się wody podziemne, w których zawartość azotanów wynosi powyżej 50 mg NO3-/ dm3 .
  • Za wody zagrożone zanieczyszczeniem uznaje się wody podziemne, w których zawartość azotanów wynosi 40 – 50 mg NO3-/ dm3 i wykazuje tendencję wzrostową.

Na wykresie przedstawiono zanieczyszczenia wód podziemnych azotanami w trzech wybranych punktach krajowej sieci monitoringu w latach 1999-2004.

Wykres zanieczyszczenia wód podziemnych
a)Korzystając z danych przedstawionych na wykresie, podaj:

  1. numer stanowiska, na którym woda podziemna była zanieczyszczona azotanami przez cały okres prowadzenia monitoringu

  2. numer stanowiska, w którym w latach 2002-2003 nie wystąpiło ani zanieczyszczenie, ani nawet zagrożenie zanieczyszczeniem azotanami.

b)Podaj przykład możliwego źródła zanieczyszczenia wód podziemnych azotanami i zaproponuj odpowiednie działanie, które ograniczyłoby to zanieczyszczenie wód.

Matura Czerwiec 2012, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 29. (3 pkt)

Wpływ człowieka na środowisko i jego ochrona Podaj/wymień

W Polsce elektrownie wiatrowe pokrywają zaledwie około 1% zapotrzebowania na energię. Mimo wysokich kosztów produkcji energii elektrycznej w elektrowniach wiatrowych, obserwuje się postępujący wzrost udziału energii wiatru w stosunku do innych źródeł energii, np. paliw kopalnych. Dzieje się tak dlatego, że energetyka wiatrowa jest bardziej przyjazna dla środowiska niż energetyka konwencjonalna. Jednak realizacja tzw. projektów wiatrowych może również oddziaływać negatywnie, szczególnie na populacje ptaków.

a)Podaj dwa argumenty potwierdzające pozytywny wpływ energetyki wiatrowej na środowisko przyrodnicze.
b)Podaj jeden przykład negatywnego wpływu nieprzemyślanych lokalizacji elektrowni wiatrowych na populacje ptaków.

Matura Maj 2012, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 30. (1 pkt)

Wpływ człowieka na środowisko i jego ochrona Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Paliwem często używanym w kotłach gazowych jest gaz ziemny, którego głównym składnikiem jest metan CH4 (ok. 90%). Okazuje się jednak, że zamiast eksploatować złoża kopalin, można pozyskiwać metan z szybko odnawialnych upraw roślinnych. Podczas naturalnego procesu fermentacji wytwarza się biogaz, który składa się z ok. 65% metanu i 35% dwutlenku węgla. Do produkcji metanu można również wykorzystywać różne odpadki roślinne, nawóz zwierzęcy oraz niewykorzystane plony.

Na podstawie tekstu uzasadnij, że wykorzystanie biogazu jako źródła energii może przyczynić się do ochrony środowiska.

Matura Maj 2015, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 22. (2 pkt)

Ewolucjonizm i historia życia na ziemi Wpływ człowieka na środowisko i jego ochrona Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Gatunek uznaje się za zagrożony, kiedy jego populacje mają bardzo małą liczebność. W rezerwacie Gombe w Tanzanii żyje około 100 szympansów. Liczba tych zwierząt, występujących w lasach równikowych na obszarze kilku państw afrykańskich, drastycznie się zmniejsza. Przyczynami są m.in. kurczenie się terenów leśnych i nielegalne polowania. Naczelne wykazują też podatność na choroby zakaźne typowe dla ludzi. Gdy więc firmy zajmujące się wyrębem lasu coraz głębiej penetrują dżunglę, rośnie prawdopodobieństwo rozprzestrzeniania się infekcji niebezpiecznych dla życia szympansów. W celu ochrony szympansów podjęto następujące działania: otoczono rezerwat kordonem zieleni, utworzono migracyjne korytarze leśne prowadzące z rezerwatu do innych lasów tropikalnych zamieszkałych przez niewielkie populacje szympansów, ograniczono napływ turystów, zabroniono turystom zbliżania się do tych zwierząt. Do rezerwatu nie są wpuszczane nawet lekko zainfekowane i kaszlące osoby.

Na podstawie: K. Wong, Jane z afrykańskiej dżungli, „Świat Nauki”, nr 1, 2011.

22.1. (0–1)

Wyjaśnij, dlaczego istnienie populacji szympansów o małej liczebności jest zagrożone. W odpowiedzi uwzględnij podłoże genetyczne tego zjawiska.
 

22.2. (0–1)

Podaj, które z wymienionych działań dotyczących ochrony szympansów ma na celu zwiększenie różnorodności genetycznej populacji z rezerwatu Gombe. Odpowiedź uzasadnij.

Matura Maj 2015, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 34. (2 pkt)

Wpływ człowieka na środowisko i jego ochrona Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

W restytucji ekologicznej (procesie odtwarzania zniszczonych siedlisk i ekosystemów) wykorzystuje się dwie strategie: bioremediację i wspomaganie biologiczne. Bioremediacja polega na użyciu różnych organizmów do usuwania zanieczyszczeń środowiska, natomiast we wspomaganiu biologicznym organizmy wykorzystuje się w celu wprowadzenia niezbędnych substancji do zdegradowanych środowisk. Jednym z przykładów restytucji jest stosowanie roślin bobowatych (motylkowatych) jako nawozu zielonego na glebach zubożonych przez przemysł wydobywczy.

Na podstawie: Biologia, red. N.A. Campbell, Poznań 2012.
a)Wyjaśnij, uwzględniając charakterystyczną właściwość stosowanych roślin, czy opisany przykład użycia roślin bobowatych należy zaliczyć do bioremediacji, czy – do wspomagania biologicznego.
b)Oceń, czy działania przedstawione w tabeli są przykładami restytucji ekologicznej. Zaznacz T (tak), jeśli działanie jest przykładem restytucji ekologicznej, albo N (nie) – jeśli nim nie jest.
1. Wykorzystanie zdolności drobnoustrojów do degradacji zanieczyszczeń ropopochodnych. T N
2. Stosowanie organizmów wskaźnikowych do określenia stopnia skażenia środowiska. T N
3. Uprawa roślin mających zdolność do kumulacji w swoich tkankach metali ciężkich. T N

Matura Maj 2015, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 30. (1 pkt)

Wpływ człowieka na środowisko i jego ochrona Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Bóbr, gatunek przez wiele lat objęty ścisłą ochroną, został reintrodukowany po II wojnie światowej w kilku miejscach Polski. Bobry zwiększały swoją liczebność i część z nich została również przesiedlona w kolejne miejsca, gdzie dawniej występowały, ale wyginęły. Dzięki staraniom ludzi gatunek ten przestał być zagrożony i jest teraz objęty ochroną częściową.

Na podstawie tekstu określ, jakim sposobem ochrony przyrody (czynnym czy biernym) było przesiedlanie bobrów na stanowiska, na których te ssaki wyginęły. Odpowiedź uzasadnij.

Matura Maj 2015, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 29. (3 pkt)

Wpływ człowieka na środowisko i jego ochrona Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Dziura ozonowa to zjawisko zmniejszenia się grubości warstwy ozonu w stratosferze, spowodowane zmniejszaniem się liczby cząsteczek ozonu na skutek zanieczyszczenia atmosfery związkami chemicznymi reagującymi z tym gazem.

a)Wśród wymienionych związków (A−E) zaznacz dwa, które przyczyniają się do niszczenia ozonosfery.
  1. CO2
  2. CCl4
  3. freony
  4. metan
  5. SO2
b)Wyjaśnij, dlaczego zmniejszenie grubości warstwy ozonowej jest zagrożeniem dla organizmu człowieka.

Matura Maj 2015, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 28. (1 pkt)

Wpływ człowieka na środowisko i jego ochrona Sformułuj wnioski, hipotezę lub zaplanuj doświadczenie

W tabeli przedstawiono zawartość pestycydu DDT (dichlorodifenylotrichloroetanu) w wodzie i niektórych organizmach ekosystemu morza. Związek ten wycofano w większości krajów w II połowie XX wieku, ale na pewnych terenach nadal wykorzystywany jest do zwalczania komarów tam, gdzie występuje malaria. Jego obecność wykrywana jest w różnych organizmach.

Woda / organizmy Zawartość DDT (ppm)
woda morska 0,00005
plankton 0,04
drobne ryby 1,0
ptaki morskie 75,0
Na podstawie: M. Siemiński, Fizyka zagrożeń środowiska, Warszawa 1994.

Na podstawie danych z tabeli sformułuj wniosek dotyczący zależności pomiędzy poziomem zajmowanym w piramidzie pokarmowej a zawartością DDT w organizmach tego ekosystemu.

Matura Maj 2014, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 34. (2 pkt)

Wpływ człowieka na środowisko i jego ochrona Podaj/wymień

Tradycyjna metoda uprawy ryżu polega na sadzeniu młodych roślin na polach zalanych wodą. Zapobiega to zachwaszczeniu pól oraz atakom chorób i szkodników, ale jest pracochłonne, wymaga dużych ilości wody, powoduje, że na zalanych polach powstaje metan, którego potencjał cieplarniany jest ponad 20 razy większy od potencjału CO2. Coraz popularniejszy staje się wysiew ryżu – tym bardziej że po zbiorach, gdy pola nie są zalane wodą, można na nich jeszcze wysiać pszenicę. Taki sposób uprawy ryżu daje wysokie plony, ale tylko wtedy, gdy zostaną spełnione określone warunki, takie jak selekcja nasion, ich wstępne podkiełkowanie, odpowiednia głębokość siewu i terminowe stosowanie środków ochrony roślin oraz nawozów.

Na podstawie: Na sucho, „Wiedza i Życie” nr 1, 2010.

Biorąc pod uwagę skutki dla środowiska naturalnego, podaj jeden argument „za” i jeden argument „przeciw” stosowaniu nowej metody uprawy ryżu.

Argument „za”

Argument „przeciw”

Matura Maj 2014, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 29. (2 pkt)

Wpływ człowieka na środowisko i jego ochrona Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Metan (CH4) należy do grupy tzw. gazów cieplarnianych (szklarniowych) wpływających na zmiany klimatu. Według różnych ocen wpływ metanu na pogłębianie efektu cieplarnianego jest nawet 20-krotnie wyższy w porównaniu z wpływem dwutlenku węgla. Metan produkowany jest głównie przez bakterie, które rozkładają materię organiczną w warunkach niedoboru tlenu. Człowiek przyczynia się do zwiększania ilości metanu w atmosferze w wyniku wydobywania i spalania paliw kopalnych, hodowli bydła, uprawy ryżu oraz składowania odpadów. W krajach uprzemysłowionych metan stanowi zwykle 15% wszystkich gazów cieplarnianych emitowanych do atmosfery. Coraz częściej przy dużych gospodarstwach hodowli zwierząt oraz przy wysypiskach śmieci budowane są biogazownie, wykorzystujące zbierany biogaz, składający się głównie z metanu, do produkcji energii cieplnej lub elektrycznej.
Na podstawie: http://agroenergetyka.pl

Na podstawie powyższych informacji uzasadnij, podając dwa argumenty, że pozyskiwanie i spalanie biogazu z wysypisk śmieci jest korzystne dla środowiska przyrodniczego.

Matura Maj 2014, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 27. (2 pkt)

Wpływ człowieka na środowisko i jego ochrona Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Pole jest ekosystemem sztucznym, którego funkcjonowanie zależy od działalności człowieka. Na schemacie przedstawiono uproszczony model krążenia materii w ekosystemie pola. Przerywanymi liniami oznaczono działania człowieka, które wpływają na ten obieg.

Krążenie materii w ekosystemie
a)Wymienionym w tabeli sposobom działalności człowieka, wpływającym na obieg materii w ekosystemie pola, przyporządkuj numery, którymi są oznaczone na schemacie.
Działalność człowieka Numer
Siew lub sadzenie roślin uprawnych.
Zbiór plonów.
Nawożenie obornikiem.
Nawożenie mineralne.
Eliminowanie szkodników roślin.
b)Wyjaśnij, dlaczego nawożenie gleby jest konieczne do utrzymania prawidłowego obiegu materii w ekosystemie pola, z którego człowiek zbiera plony.

Matura Czerwiec 2013, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 30. (1 pkt)

Wpływ człowieka na środowisko i jego ochrona Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Podczas sesji rady miasta poświęconej poprawie stanu zdrowia mieszkańców jednego z miast w Polsce zaproponowano następujące rozwiązania:

  1. Rozbudowa kanalizacji oraz miejskiej oczyszczalni ścieków.
  2. Obowiązkowa segregacja i recykling odpadów organicznych.
  3. Wybudowanie obwodnicy dla samochodów ciężarowych i tirów.
  4. Rozszerzenie sieci placówek handlowych zajmujących się sprzedażą zdrowej żywności.
  5. Preferencyjne ulgi podatkowe dla firm i mieszkańców domków jednorodzinnych stosujących ogrzewanie gazowe.

Spośród zaproponowanych rozwiązań (1–5) wybierz dwa, które w największym stopniu mogą przyczynić się do ograniczenia zachorowalności na choroby układu oddechowego mieszkańców tego miasta. Wybór krótko uzasadnij.

Rozwiązanie nr i , ponieważ

Matura Maj 2013, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 29. (2 pkt)

Wpływ człowieka na środowisko i jego ochrona Podaj/wymień

Budowa elektrowni atomowych wzbudza wiele kontrowersji. Wielu ludzi uważa elektrownie atomowe za zagrożenie. Naukowcy opowiadają się za wykorzystaniem energetyki jądrowej, argumentują, że w najbliższym czasie na świecie jeszcze bardziej wzrośnie zapotrzebowanie na energię. Szacuje się, że w Polsce do 2030 r. zapotrzebowanie na energię elektryczną wzrośnie o 57%. Obecnie w 31 krajach działa ponad 430 reaktorów jądrowych, które wytwarzają około 15% energii elektrycznej.

Na podstawie: http://elektrownia-jadrowa.pl

Biorąc pod uwagę możliwe skutki dla środowiska przyrodniczego, podaj jeden argument przemawiający „za” rozwojem energetyki jądrowej i jeden argument „przeciw” temu rozwojowi.

Argument „za”

Argument „przeciw”

Matura Maj 2013, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 34. (2 pkt)

Wpływ człowieka na środowisko i jego ochrona Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Gdyby nie naturalny efekt cieplarniany, za którego powstanie odpowiadają głównie para wodna i dwutlenek węgla, to średnia temperatura na Ziemi wynosiłaby około –18 °C. Jednak w ostatnich latach zaobserwowano zwiększanie efektu cieplarnianego, spowodowane stałym wzrostem stężenia gazów cieplarnianych, pochodzących z antropogenicznych źródeł emisji.

a)Podaj przykład gazu cieplarnianego, innego niż podane w tekście.
b)Wyjaśnij, w jaki sposób zwiększona emisja gazów cieplarnianych przyczynia się do zwiększenia efektu cieplarnianego.

Strony