1. Strona główna
  2. Zadania maturalne z biologii

Choroby człowieka

Oto lista zadań maturalnych z danego działu biologii. Aby skorzystać z dodatkowych opcji, uniknąć duplikatów zadań lub wybrać zadania z pozostałych działów kliknij poniżej.

Przejdź do wyszukiwarki zadań

 

Matura Maj 2015, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 13. (2 pkt)

Choroby człowieka Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę

Informacja do zadań 13.−15.
Czerniak złośliwy jest u ludzi jednym z najgroźniejszych schorzeń nowotworowych skóry.
W tabeli przedstawiono dane dotyczące zachorowalności na czerniaka złośliwego w Polsce w latach 2000–2010.

Rok Liczba zachorowań na czerniaka złośliwego
kobiety mężczyźni
2000 961 770
2005 1205 984
2010 1350 1195

Na podstawie: www. onkologia.org.pl

Na podstawie danych zamieszczonych w tabeli narysuj wykres porównujący częstość występowania czerniaka złośliwego u kobiet i mężczyzn w latach 2000–2010.

Matura Maj 2015, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 9. (2 pkt)

Układ kostny i mięśniowy Choroby człowieka Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

U kobiet w wieku 40–50 lat, z powodu zachodzących zmian hormonalnych, zaczyna się powolny spadek masy kostnej na skutek odwapnienia. Po pięćdziesiątym roku życia spadek ten jest u większości kobiet dość gwałtowny i może prowadzić do osteoporozy.

Zaproponuj dwa działania, które pomogą kobietom zapobiegać ubytkowi masy kostnej prowadzącemu do osteoporozy. Uzasadnij proponowane działania.

Działanie 1.

Uzasadnienie:

Działanie 2.

Uzasadnienie:

Matura Maj 2014, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 25. (3 pkt)

Choroby człowieka Dziedziczenie Podaj/wymień

Na schemacie przedstawiono dziedziczenie daltonizmu w pewnej rodzinie.

Dzrewo rodowe
a)Zapisz genotypy osób oznaczonych na schemacie numerami 1–3, stosując symbole literowe D i d na oznaczenie alleli genu odpowiedzialnego za rozróżnianie kolorów.
b) Określ, na podstawie krzyżówki genetycznej, prawdopodobieństwo (w %), że kolejny syn pary B też będzie zdrowy.

Krzyżówka

 

 

 

Prawdopodobieństwo

Matura Maj 2014, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 20. (2 pkt)

Choroby człowieka Metody badawcze i doświadczenia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Fenyloketonuria to choroba genetyczna, która może prowadzić do głębokiego upośledzenia umysłowego na skutek gromadzenia się w organizmie fenyloalaniny i pośrednich produktów jej rozkładu. Aby wykryć to schorzenie, jeszcze do niedawna przeprowadzano prosty i tani test Guthriego. Na krążek bibuły pobierano kroplę krwi noworodka, następnie krążki z wysuszoną krwią umieszczano na płytce agarowej z pożywką, która nie zawierała fenyloalaniny. Na takich płytkach hodowano szczep laseczki siennej Bacillus subtilis, bezwzględnie wymagający fenyloalaniny do wzrostu.

Test na fenyloketonurię
a)Na podstawie powyższych informacji ustal, na którym krążku bibuły (A czy B) znajduje się kropla krwi dziecka chorego na fenyloketonurię. Odpowiedź uzasadnij.
b)Podaj przykład postępowania, dzięki któremu osoby chore na fenyloketonurię mogą uniknąć groźnych konsekwencji tej choroby.

Matura Maj 2014, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 19. (2 pkt)

Układ krążenia Choroby człowieka Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Tłuszcze, które są nierozpuszczalne w wodzie, krążą we krwi człowieka w postaci związanej z białkami jako lipoproteiny. Do najważniejszych lipoprotein biorących udział w transporcie cholesterolu w naszym organizmie należą lipoproteiny o wysokiej gęstości (HDL), określane mianem „dobrego cholesterolu”, i lipoproteiny o niskiej gęstości (LDL), zwane „złym cholesterolem”.
Na schemacie przedstawiono dwa modele (X i Y) lipoprotein transportujących cholesterol w obwodowych naczyniach krwionośnych.

Funkcje lipoprotein
a)Określ, który z przedstawionych na schemacie modeli lipoprotein (X czy Y), jest ilustracją HDL. Odpowiedź uzasadnij.
b)Podaj przykład zalecenia dotyczącego sposobu odżywiania się dla osoby, u której stwierdzono podwyższony poziom LDL i zbyt niski poziom HDL we krwi.

Matura Maj 2014, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 8. (1 pkt)

Choroby człowieka Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

W paleniu biernym mamy do czynienia ze strumieniem bocznym, czyli wydobywającym się z tlącego papierosa dymem, który zawiera najwięcej substancji toksycznych i nie jest oczyszczany przez filtr papierosowy. W dymie bocznym znajduje się 3–5 razy więcej tlenku węgla (czadu), 2–3 razy więcej nikotyny i 3–4 razy więcej substancji rakotwórczych niż w dymie głównym. U dzieci bierne palenie jest przyczyną częstszych zachorowań na zapalenia płuc i oskrzeli oraz zwiększa ryzyko zachorowania na astmę. Z badań Światowej Organizacji Zdrowia wynika, że częste przebywanie w dymie tytoniowym powoduje u dzieci i nastolatków pogorszenie wykonywania wielu czynności umysłowych, takich jak czytanie, rozwiązywanie zadań matematycznych, logiczne myślenie i rozumowanie.
Na podstawie: www.knowmore.pl

Na podstawie przedstawionych informacji wyjaśnij, dlaczego bierne palenie powoduje u ludzi pogorszenie wykonywania czynności umysłowych.

Matura Czerwiec 2013, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 26. (2 pkt)

Choroby człowieka Dziedziczenie Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Na schemacie przedstawiono sposób dziedziczenia jednej z chorób genetycznych człowieka.

Schemat dziedziczenia
a)Zaznacz nazwę choroby, której sposób dziedziczenia przedstawiono na schemacie.
  1. daltonizm
  2. hemofilia
  3. zespół Downa
  4. fenyloketonuria
b)Zapisz krzyżówkę genetyczną zilustrowaną powyższym schematem oraz zakreśl w niej genotyp chorego dziecka.
Krzyżówka

Matura Czerwiec 2013, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 20. (2 pkt)

Choroby człowieka Układ nerwowy i narządy zmysłów Podaj/wymień

W siatkówce oka człowieka występują dwa rodzaje komórek receptorowych tzw. fotoreceptorów.

a)Podaj nazwy obu rodzajów komórek receptorowych siatkówki.
b)Określ, na czym polega choroba zwana ślepotą zmierzchową (kurzą ślepotą), i podaj najczęstszą przyczynę jej powstania, wynikającą z błędów żywieniowych.

Matura Czerwiec 2013, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 15. (1 pkt)

Układ krążenia Choroby człowieka Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Badanie krwi ma dużą wartość diagnostyczną, ponieważ niektórym chorobom towarzyszą charakterystyczne zmiany składu i właściwości krwi.

Każdej z wymienionych chorób przyporządkuj najbardziej prawdopodobną zmianę w obrazie morfotycznym krwi człowieka chorego na tę chorobę.

Choroba Zmiana w obrazie morfotycznym krwi
A. Stan zapalny wyrostka robaczkowego 1. spadek liczby leukocytów
B. Niedokrwistość hemolityczna (anemia) 2. spadek liczby płytek krwi
C. Krwotoki i krwiaki wywołane niedostatecznym krzepnięciem krwi 3. spadek liczby erytrocytów
4. wzrost liczby leukocytów

A.
B.
C.

Matura Czerwiec 2013, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 6. (2 pkt)

Nicienie Choroby człowieka Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Człowiek najczęściej zaraża się włośniem krętym – wywołującym chorobę włośnicę – poprzez zjedzenie mięsa wieprzowego zawierającego otorbione larwy. W przewodzie pokarmowym larwy wydostają się z otoczek. W jelicie cienkim dojrzewają i są zdolne do rozrodu płciowego. Po kopulacji samice rodzą około 1500 larw. Larwy te przedostają się do naczyń krwionośnych i z krwią wędrują do mięśni poprzecznie prążkowanych, głównie przepony i mięśni międzyżebrowych. Po wniknięciu do włókna mięśniowego zwijają się spiralnie i otorbiają, tworząc cystę. W takiej postaci mogą przeżyć nawet kilkadziesiąt lat.

Na podstawie: J. Grzegorek, E. Jastrzębska, E. Pyłka-Gutowska, Zoologia. Podręcznik dla LO, Warszawa 1997.

Używając argumentów zawartych w powyższym tekście, uzasadnij, że włośnica

a)może ograniczać wydolność fizyczną organizmu.
b)jest chorobą trudną do wyleczenia.

Matura Czerwiec 2013, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 5. (1 pkt)

Choroby człowieka Układ pokarmowy i żywienie Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Ważnym składnikiem pokarmów roślinnych jest błonnik, gdyż odgrywa on istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu przewodu pokarmowego, np. w żołądku ma zdolność wiązania nadmiaru kwasu solnego, a dzięki zdolności pęcznienia zwiększa objętość treści pokarmowej. Natomiast w jelitach pobudza ich ruchy robaczkowe. W jego obecności zmniejsza się wchłanianie cholesterolu i kwasów tłuszczowych.

Na podstawie powyższego tekstu podkreśl chorobę, której można zapobiegać stosując dietę bogatą w błonnik.

zaparcia,   bulimia,   cukrzyca,   miażdżyca,   osteoporoza

Matura Czerwiec 2013, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 6. (2 pkt)

Wirusy, wiroidy, priony Choroby człowieka Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Zakażenie HIV można wykryć za pomocą specjalistycznych testów serologicznych i genetycznych, które są wykonywane najczęściej w odpowiedniej kolejności:

  • tzw. test przesiewowy na przeciwciała przeciwko wirusowi we krwi człowieka,
  • tzw. test potwierdzający, wykrywający antygeny HIV we krwi człowieka,
  • test genetyczny wykrywający odpowiednią sekwencję materiału genetycznego HIV.

Na schemacie przedstawiono budowę HIV.

Budowa wirusa HIV
a)Korzystając ze schematu budowy HIV, wyjaśnij zasadę działania jednego z testów służących do wykrycia tego wirusa we krwi człowieka.
b)Podaj rolę odwrotnej transkryptazy w przebiegu infekcji wirusowej.

Matura Maj 2013, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 7. (2 pkt)

Choroby człowieka Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Na uproszczonym schemacie przedstawiono jeden ze szlaków metabolicznych aminokwasu fenyloalaniny.

Uproszczony schemat szlaku metabolicznego
a)Podaj nazwę choroby genetycznej spowodowanej mutacją genu kodującego enzym E3 oraz określ, na czym polega ta choroba.
b)Wyjaśnij, dlaczego osoby z chorobą genetyczną spowodowaną mutacją genu kodującego enzym E3 są nadwrażliwe na promieniowanie UV.

Strony