1. Strona główna
  2. Zadania maturalne z biologii

Układ pokarmowy i żywienie

Oto lista zadań maturalnych z danego działu biologii. Aby skorzystać z dodatkowych opcji, uniknąć duplikatów zadań lub wybrać zadania z pozostałych działów kliknij poniżej.

Przejdź do wyszukiwarki zadań

 

Matura Czerwiec 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 20. (2 pkt)

Układ pokarmowy i żywienie Układ immunologiczny Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Celiakia jest chorobą spowodowaną nadwrażliwością organizmu na gluten – główne białko ziaren pszenicy lub jego analogi zawarte w innych zbożach, np. w życie i jęczmieniu. Pewną rolę w wystąpieniu choroby odgrywają predyspozycje genetyczne oraz zaburzenia prawidłowej budowy jelita cienkiego. U osób ze skłonnością do celiakii gluten obecny w diecie aktywuje komórki układu odpornościowego, czego przejawem jest stan zapalny i niszczenie nabłonka jelita. Utrudnia to wchłanianie substancji odżywczych.

Na podstawie: A. Fasano, Zaskakująca celiakia, Świat Nauki 2009, nr 9
a)Na podstawie tekstu wykaż, że celiakia może być chorobą autoimmunizacyjną.
b)Sformułuj zalecenie dietetyczne dla osób chorych na tę chorobę.

Matura Czerwiec 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 18. (2 pkt)

Układ pokarmowy i żywienie Podaj/wymień

Bezpośrednią przyczyną otyłości jest dodatni bilans energetyczny, tzn. nadmiar energii pobranej w pokarmie w stosunku do potrzeb energetycznych organizmu. Aby schudnąć, należy przez odpowiednio długi czas utrzymywać deficyt energetyczny.

Podaj dwa przykłady działań, które mogą przyczynić się do utrzymania deficytu energetycznego organizmu i w konsekwencji do schudnięcia.

Matura Czerwiec 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 17. (3 pkt)

Układ pokarmowy i żywienie Podaj/wymień

W racjonalnym odżywianiu zaleca się stosowanie zasady 4 x 4 x 4, czyli cztery posiłki dziennie, spożywane co cztery godziny i zawierające cztery rodzaje składników pokarmowych.

a)Podaj nazwy czterech rodzajów składników pokarmowych, które powinna zawierać prawidłowa dieta człowieka.
b)Określ miejsce/miejsca trawienia jednego wybranego składnika pokarmowego.

Matura Czerwiec 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 15. (2 pkt)

Układ pokarmowy i żywienie Podaj/wymień

Informacja do zadań 14. i 15.
U człowieka występują zęby mleczne i zęby stałe. W obu łukach zębowych znajdują się te same rodzaje zębów. Zęby zróżnicowane są na przednie (siekacze i kły) oraz tylne (przedtrzonowe i trzonowe). Poniżej przedstawiono zapis wzorów zębowych uzębienia mlecznego (A) i uzębienia stałego (B) człowieka.

A. 2.1.0.2
B. 2.1.2.3

Podaj funkcje zębów przednich oraz zębów tylnych w procesie pobierania i obróbki pokarmu w jamie ustnej.

Zęby przednie
Zęby tylne

Matura Czerwiec 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 14. (2 pkt)

Układ pokarmowy i żywienie Podaj/wymień

Informacja do zadań 14. i 15.
U człowieka występują zęby mleczne i zęby stałe. W obu łukach zębowych znajdują się te same rodzaje zębów. Zęby zróżnicowane są na przednie (siekacze i kły) oraz tylne (przedtrzonowe i trzonowe). Poniżej przedstawiono zapis wzorów zębowych uzębienia mlecznego (A) i uzębienia stałego (B) człowieka.

A. 2.1.0.2
B. 2.1.2.3

a)Na podstawie wzorów zębowych podaj liczbę zębów w pełnym uzębieniu mlecznym i liczbę zębów w pełnym uzębieniu stałym.

Liczba zębów w uzębieniu mlecznym
Liczba zębów w uzębieniu stałym

b)Podaj nazwę rodzaju zębów występujących w uzębieniu stałym, których brakuje w pełnym uzębieniu mlecznym.

Matura Czerwiec 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 4. (1 pkt)

Układ pokarmowy i żywienie Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Poniżej przedstawiono niektóre skutki niedoboru witamin w organizmie człowieka. Zaznacz literę, którą oznaczono skutki niedoboru witaminy D.

  1. Ślepota zmierzchowa, zmiany skórne.
  2. Krzywica u dzieci, odwapnienie kości u dorosłych.
  3. Słaba krzepliwość krwi, skazy krwotoczne.
  4. Pękanie drobnych naczyń krwionośnych, podatność na infekcje.

Matura Maj 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 20. (1 pkt)

Układ pokarmowy i żywienie Układ rozrodczy Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Kwas foliowy pełni wiele ważnych funkcji w organizmie człowieka. W pierwszych tygodniach ciąży jego rola związana jest z rozwojem i kształtowaniem się płodu. Kobiety powinny przyjmować 0,4 mg kwasu foliowego dziennie przez okres począwszy od trzech miesięcy przed planowaną ciążą aż do 12 tygodnia ciąży. Zaleca się, aby jednak wszystkie kobiety w wieku rozrodczym przyjmowały kwas foliowy w dawce 0,4 mg/dzień. W wielu krajach witamina ta dodawana jest do pieczywa.

Wyjaśnij, jaki wpływ na rozwój płodu ma kwas foliowy.

Matura Maj 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 18. (2 pkt)

Układ pokarmowy i żywienie Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Naturalna mikroflora przewodu pokarmowego ma istotne znaczenie dla stanu zdrowia człowieka. Najmniej drobnoustrojów znajduje się w żołądku, a najwięcej w jelicie grubym. Drobnoustroje dostające się do przewodu pokarmowego w większości nie pokonują bariery, jaką jest żołądek. Te bakterie, które ją pokonają, mogą osiedlać się i rozwijać w jelitach. Podstawową mikroflorę jelitową tworzą bakterie kwasu mlekowego.

a)Wyjaśnij, dlaczego żołądek jest barierą dla większości drobnoustrojów.
b)Podaj przykład korzyści, jaką czerpie organizm człowieka z obecności mikroflory jelitowej.

Matura Maj 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 17. (1 pkt)

Układ pokarmowy i żywienie Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Uporządkuj we właściwej kolejności etapy obróbki pokarmu w przewodzie pokarmowym człowieka. Numery kolejnych etapów (1–5) wpisz w odpowiednie miejsca tabeli.

Charakterystyka etapu Numer etapu
Trawienie białek, tłuszczy i węglowodanów w środowisku zasadowym
Intensywnie wchłanianie produktów trawienia do krwi
Odzyskiwanie wody z resztek pokarmowych
Rozdrabnianie, miażdżenie, nawilżanie pokarmu
Trawienie białek w środowisku kwasowym

Matura Maj 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 16. (1 pkt)

Układ pokarmowy i żywienie Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Informacje do zadań 15. i 16.
Wapń przez cały okres życia człowieka należy do niezbędnych składników mineralnych pożywienia. Ponad 99% tego pierwiastka w organizmie człowieka jest zmagazynowane w kościach, a pozostałe 1% odgrywa ważną rolę w licznych procesach fizjologicznych. W tabeli przedstawiono normy zalecanego spożycia wapnia w różnych przedziałach wiekowych.

Przedział wiekowy Zalecane spożycie wapnia (mg/dzień)
1–3 lat 500
4–10 lat 800
11–18 lat 1200
19–30 lat 1300
31–60 lat 800
Powyżej 60 lat 1500
S. Silbernagl, A. Desposulos, Kieszonkowy Atlas Fizjologii, PZWL, Warszawa 1994

Wyjaśnij, dlaczego zapotrzebowanie na wapń osób z przedziału wiekowego 19–30 lat jest większe niż osób z przedziału 31–60 lat.

Matura Maj 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 15. (2 pkt)

Układ pokarmowy i żywienie Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę

Informacje do zadań 15. i 16.
Wapń przez cały okres życia człowieka należy do niezbędnych składników mineralnych pożywienia. Ponad 99% tego pierwiastka w organizmie człowieka jest zmagazynowane w kościach, a pozostałe 1% odgrywa ważną rolę w licznych procesach fizjologicznych. W tabeli przedstawiono normy zalecanego spożycia wapnia w różnych przedziałach wiekowych.

Przedział wiekowy Zalecane spożycie wapnia (mg/dzień)
1–3 lat 500
4–10 lat 800
11–18 lat 1200
19–30 lat 1300
31–60 lat 800
Powyżej 60 lat 1500
S. Silbernagl, A. Desposulos, Kieszonkowy Atlas Fizjologii, PZWL, Warszawa 1994

Narysuj diagram słupkowy ilustrujący zalecane spożycie wapnia przez człowieka w przedziałach wiekowych podanych w tabeli.

Matura Czerwiec 2012, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 22. (1 pkt)

Układ pokarmowy i żywienie Choroby człowieka Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Mukowiscydoza objawia się tym, że organizm chorego produkuje nadmiernie lepki śluz, który powoduje zaburzenia we wszystkich narządach posiadających gruczoły śluzowe, np. w płucach lub w układzie pokarmowym. Nadmiar śluzu zalega w narządach lub przewodach odprowadzających, powodując ich niedrożność. Mukowiscydoza przejawia się m.in. niewydolnością trzustki i zaburzeniami trawienia, które mogą doprowadzić do objawów tzw. zespołu złego wchłaniania składników pokarmowych.

Wyjaśnij, w jaki sposób dochodzi do objawów zespołu złego wchłaniania na skutek niewydolności trzustki spowodowanej mukowiscydozą.

Matura Czerwiec 2012, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 21. (1 pkt)

Układ pokarmowy i żywienie Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Dodawanie witamin i składników mineralnych do żywności jest powszechną praktyką podyktowaną chęcią produkowania żywności zapobiegającej ich niedoborom w organizmach. Niekiedy jest to wykorzystywane w celach marketingowych, np. cukierki, do których dodano witaminy reklamuje się jako zdrowe. Sugestie ich pozytywnego wpływu na zdrowie umieszczone na opakowaniach, zwykle odwracają uwagę konsumentów od innych informacji, dotyczących wartości odżywczej produktu.

Oceń, czy określenie cukierków z dodatkiem witamin mianem „zdrowych” jest właściwe. Odpowiedź uzasadnij.

Strony