1. Strona główna
  2. Zadania maturalne z biologii

Układ krążenia

Oto lista zadań maturalnych z danego działu biologii. Aby skorzystać z dodatkowych opcji, uniknąć duplikatów zadań lub wybrać zadania z pozostałych działów kliknij poniżej.

Przejdź do wyszukiwarki zadań

 

Matura Maj 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 10. (3 pkt)

Układ krążenia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

W tabeli przedstawiono objętość krwi przepływającej w ciągu minuty przez niektóre narządy człowieka w czasie odpoczynku oraz w czasie wysiłku fizycznego.

Narząd Objętość krwi przepływającej w czasie minuty [cm3 /min]
w czasie odpoczynku w czasie wysiłku fizycznego
Mózg 700 750
Serce 200 750
Płuca 100 200
Mięśnie szkieletowe 750 12 500
Wątroba 1 350 600
Skóra 300 1 900
Na podstawie: T. Greenwood, R. Allan, L. Sheperd, A. Janta, B. Sągin, M. Skodowska, tłum. M. Starczewska, Biologia 1, Seria z tangramem – teoria i ćwiczenia, Gdańsk 2006
a)Wymień nazwy dwóch narządów, w których podczas wysiłku najsilniej wzrasta przepływ krwi, i wskaż po jednej przyczynie tego zjawiska.
b)Uwzględniając informacje zawarte w tabeli, wyjaśnij, dlaczego nie zaleca się spożywania obfitych posiłków przed intensywnym wysiłkiem fizycznym.

Matura Maj 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 9. (2 pkt)

Układ krążenia Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę

Na schemacie przedstawiono krążenie krwi w organizmie człowieka. Literami A–D oznaczono części serca.

Układ krążenia człowieka - schemat
a)Do niżej podanych nazw części serca przyporządkuj litery, którymi oznaczono je na schemacie.

Prawy przedsionek
Prawa komora
Lewy przedsionek
Lewa komora

b)Uzupełnij schemat, tak aby odzwierciedlał kierunek transportu i zawartość we krwi gazów oddechowych (O2 i CO2). Wpisz w wyznaczone miejsca określenia krążącej krwi utlenowana lub odtlenowana.

Matura Maj 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 8. (2 pkt)

Układ krążenia Podaj/wymień

Regularne ćwiczenia fizyczne są jednym ze sposobów zapobiegania i leczenia choroby niedokrwiennej serca (choroby wieńcowej). Ludzie prowadzący aktywny tryb życia i regularnie uprawiający ćwiczenia fizyczne wykazują o połowę mniejsze ryzyko zachorowania na choroby serca. Również otyli, którzy są bardziej aktywni, znajdują się w grupie osób mniej zagrożonych chorobami układu krążenia.

Podaj dwa argumenty uzasadniające korzystny wpływ aktywności fizycznej na układ krążenia.

Matura Czerwiec 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 23. (2 pkt)

Układ krążenia Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę

W tabeli przedstawiono antygeny grupowe poszczególnych grup krwi człowieka i odpowiednie przeciwciała znajdujące się w osoczu krwi.

Grupa krwi Antygeny w błonach erytrocytów Przeciwciała w osoczu
0 brak anty-A, anty-B
A A anty-B
B B anty-A
AB A, B brak

Na podstawie podanych informacji uzupełnij poniższą tabelę.

Osoba o grupie krwi Może być dawcą krwi dla osoby z grupą krwi Może przyjmować krew od osoby z grupą krwi
0
A
B
AB

Matura Maj 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 20. (1 pkt)

Układ krążenia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Proces krzepnięcia krwi składa się z wielu etapów prowadzących do wytworzenia skrzepu. Głównym składnikiem skrzepu są włókna nierozpuszczalnego białka fibryny powstające z rozpuszczonego w osoczu fibrynogenu. Innymi składnikami osocza, biorącymi udział w procesach krzepnięcia krwi, są protrombina oraz jony wapnia.

Kaskada krzepnięcia - schemat

Na podstawie schematu wyjaśnij, w jaki sposób na proces krzepnięcia krwi wpływa zbyt niski poziom wapnia w organizmie.

Matura Sierpień 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 13. (2 pkt)

Choroby człowieka Układ krążenia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Wysoka zawartość cholesterolu we krwi jest czynnikiem ryzyka wystąpienia miażdżycy. Cholesterol jest transportowany w osoczu krwi z białkami w postaci wielkocząsteczkowych kompleksów – lipoprotein. Lipoproteiny o małej gęstości (LDL) odkładają cholesterol na ścianach naczyń krwionośnych. Lipoproteiny o dużej gęstości (HDL) zbierają cholesterol i transportują go do wątroby.
W tabeli przedstawiono wyniki badań czterech osób, u których zmierzono poziom lipoprotein LDL i HDL we krwi.

Osoba Poziom HDL (mmol/dm3) Poziom LDL (mmol/dm3) Stosunek HDL : LDL
A. 1.6 2.4 0,67 : 1
B. 1.4 4.1 0,34 : 1
C. 1.6 3.2 0,50 : 1
D. 1.7 2.4 0,71 : 1

Na podstawie powyższych informacji wskaż osobę, która jest najbardziej zagrożona chorobą wieńcową. Odpowiedź uzasadnij.

Matura Sierpień 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 11. (2 pkt)

Choroby człowieka Układ krążenia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Typowe leczenie osób, które uległy zaczadzeniu polega na podawaniu chorym czystego tlenu przy użyciu maski bądź w komorze tlenowej. Natomiast w przypadku ciężkiego zaczadzenia przeprowadza się transfuzję krwi.

a)Wyjaśnij, na czym polega szkodliwe działanie czadu na transport tlenu w organizmie człowieka.
b)Wyjaśnij, dlaczego w lżejszych przypadkach zaczadzenia wystarcza podanie tlenu, a w przypadkach ciężkich przeprowadza się transfuzję krwi.

Matura Sierpień 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 10. (2 pkt)

Układ krążenia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Powinowactwo barwników oddechowych do tlenu wyrażane jest procentowym nasyceniem cząsteczki barwnika tlenem przy odpowiednim ciśnieniu gazu.
Na wykresie przedstawiono powinowactwo do tlenu dwóch barwników oddechowych: hemoglobiny występującej we krwi i mioglobiny występującej w mięśniach.

Krzywa wysycenia tlenem

Na podstawie analizy powyższych informacji wyjaśnij, na czym polega współdziałanie hemoglobiny i mioglobiny w dostarczaniu tlenu do pracy intensywnie pracujących mięśni szkieletowych.

Matura Czerwiec 2012, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 7. (3 pkt)

Układ krążenia Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

W tabeli przedstawiono wyniki badań dotyczące przepływu krwi przez wybrane narządy człowieka w spoczynku i podczas wzmożonego wysiłku fizycznego.

Ukrwienie narządów tabela
a)Narysuj diagram słupkowy przedstawiający porównanie przepływu krwi przez serce i nerki, w spoczynku i podczas wysiłku.
b)Na podstawie danych w tabeli podaj, w którym narządzie najsilniej wzrasta przepływ krwi podczas wysiłku, i wyjaśnij tego przyczynę.

Matura Czerwiec 2012, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 6. (1 pkt)

Układ krążenia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Jednym z badań laboratoryjnych krwi jest oznaczanie hematokrytu. Hematokryt – to stosunek objętości erytrocytów do objętości pełnej krwi. Wyrażany jest zwykle w procentach lub w postaci ułamka (tzw. frakcji objętości). Prawidłowe wartości poziomu hematokrytu dla osób dorosłych są następujące:

mężczyźni: 40 – 52%; (0,40 – 0,52),
kobiety: 36 – 48%; (0,36 – 0,48).

Zmiany poziomu hematokrytu mogą być spowodowane różnymi czynnikami, np. anemią, biegunką lub krwotokiem.

Spośród czynników wymienionych w tekście wybierz jeden, który wpływa na podwyższenie poziomu hematokrytu. Odpowiedź uzasadnij.

Czynnik

Uzasadnienie

Matura Czerwiec 2012, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 5. (1 pkt)

Układ krążenia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Erytrocyty płodu mają większą zdolność do wiązania tlenu niż erytrocyty matki. Zawierają one hemoglobinę płodową, która różni się od hemoglobiny dorosłego człowieka. Na schemacie przedstawiono krzywe dysocjacji hemoglobiny we krwi matki i płodu w łożysku.

Krzywa dysocjacji hemoglobiny

Podaj literę, którą oznaczono na schemacie krzywą dysocjacji hemoglobiny płodowej. Odpowiedź uzasadnij.

Matura Czerwiec 2012, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 4. (1 pkt)

Układ krążenia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Krew wypompowywana jest z serca do tętnic przez lewą i prawą komorę. Obie komory mają taką samą pojemność, ale różnią się ciśnieniem krwi, wytwarzanym podczas skurczu. Przeciętne ciśnienie krwi u dorosłego człowieka w lewej komorze serca wynosi 120 mm Hg, natomiast w prawej komorze zaledwie 25 mm Hg.

Odwołując się do funkcji obu komór, wyjaśnij, dlaczego różnią się one wytwarzanym ciśnieniem krwi.

Matura Maj 2012, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 21. (1 pkt)

Choroby człowieka Układ krążenia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Podejmowanie przez człowieka systematycznych wysiłków fizycznych, wyczynowo czy też rekreacyjnie, prowadzi do wielu zmian adaptacyjnych w jego organizmie. Poniżej wymieniono dwie zmiany zachodzące w organizmie człowieka pod wpływem wysiłku fizycznego.

Wybierz jedną zmianę adaptacyjną (A lub B) i określ jej rolę w profilaktyce chorób układu krążenia człowieka.

  1. W czasie wykonywania umiarkowanego wysiłku fizycznego, wartości ciśnienia skurczowego i rozkurczowego u osób wytrenowanych są istotnie niższe od wartości stwierdzonych u osób, które nie ćwiczą.
  2. Systematyczny trening fizyczny powoduje wzrost stężenia cholesterolu zawartego we frakcji HDL osocza, z jednoczesnym obniżeniem cholesterolu zawartego we frakcji LDL osocza, oraz obniżenie stężenia triglicerydów.

Matura Maj 2012, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 11. (2 pkt)

Układ krążenia Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę

Zbadano częstość występowania grup krwi w całej populacji ludzkiej na wyspie liczącej 1000 mieszkańców. Stwierdzono występowanie grup krwi: A – 359 osób, B – 351 osób oraz AB – 290 osób. U nikogo natomiast nie stwierdzono grupy krwi 0.

Na podstawie powyższych informacji uzupełnij tabelę oraz przedstaw na diagramie słupkowym częstość występowania badanych grup krwi wśród mieszkańców tej wyspy (z dokładnością do 1%).

Grupa krwi Liczba osób Częstość występowania grupy krwi
(w procentach)
A 359 36%
B
AB
0 0 0%

Matura Maj 2012, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 7. (3 pkt)

Układ krążenia Sformułuj wnioski, hipotezę lub zaplanuj doświadczenie Podaj/wymień

Tętno (puls) odpowiada częstotliwości skurczów serca. Obserwacja tętna jest ważna w ocenie funkcjonowania układu krążenia.

a)Podaj, w którym miejscu ciała, i w jaki sposób można dokonać pomiaru własnego tętna.

Miejsce pomiaru

Sposób pomiaru

b)Zaplanuj sposób przeprowadzenia obserwacji, która pozwoli wykazać, że wysiłek fizyczny ma wpływ na częstotliwość skurczów serca.

Matura Maj 2012, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 6. (3 pkt)

Układ krążenia Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Osocze krwi jest płynem, który transportuje elementy morfotyczne krwi (krwinki) oraz niezbędne składniki odżywcze, a także białka i produkty przemiany materii.

a)Zaznacz zestaw, który prawidłowo ilustruje udział procentowy osocza i elementów morfotycznych we krwi zdrowego człowieka.
  1. ok. 80% i 20%
  2. ok. 55% i 45%
  3. ok. 30% i 70%
  4. ok. 35% i 65%
b)Spośród niżej wymienionych białek wybierz dwa, które są typowymi składnikami osocza krwi człowieka, oraz określ rolę każdego z nich.

fibrynogen,     keratyna,     albuminy,     histony,     immunoglobuliny

Strony