Zmiany genetyczne całego odcinka lub kilku chromosomów to mutacje chromosomowe. Są
to:
delecja – utrata fragmentu chromosomu
duplikacja – zwielokrotnienie pewnego fragmentu chromosomu
inwersja – odwrócenie odcinka chromosomu o 180°
translokacja – przeniesienie fragmentu chromosomu na inny chromosom niehomologiczny.
Na schemacie I przedstawiono prawidłowy chromosom, a na schematach II i III chromosomy
po mutacji. Literami a, b, c, d, e oznaczono odcinki chromosomów.
Na podstawie informacji z tekstu zaznacz nazwę rodzaju mutacji przedstawionej na schemacie II i III.
Uporządkuj we właściwej kolejności wymienione procesy prowadzące do zapłodnienia komórki jajowej. Numery kolejnych procesów (1–5) wpisz w odpowiednie miejsca tabeli.
Charakterystyka etapu
Numer etapu
Wędrówka plemnika w macicy
Wniknięcie główki plemnika do cytoplazmy komórki jajowej
Ejakulacja
Przemieszczanie się plemnika wzdłuż jajowodu
Przejście plemnika przez warstwę promienistą i osłonkę przejrzystą komórki jajowej
U młodej osoby występują zaburzenia odżywiania, które charakteryzują się okresami silnego,
niekontrolowanego i impulsywnego objadania się. Jednocześnie osoba ta stosuje drastyczne
metody zapobiegające przybraniu na wadze, np. prowokowanie wymiotów, nadużywanie
środków przeczyszczających, przyjmowanie specyfików wspomagających odchudzanie albo
wykonywanie forsownych ćwiczeń fizycznych lub stosowanie okresowej głodówki.
a)
Podaj nazwę choroby, której objawy opisano w zadaniu.
b)
Do którego lekarza specjalisty powinna zostać skierowana ta osoba w pierwszej kolejności?
Uporządkuj we właściwej kolejności etapy obróbki pokarmu w przewodzie pokarmowym człowieka. Numery kolejnych etapów (1–5) wpisz w odpowiednie miejsca tabeli.
Charakterystyka etapu
Numer etapu
Trawienie białek, tłuszczy i węglowodanów w środowisku zasadowym
Intensywnie wchłanianie produktów trawienia do krwi
Oceń prawdziwość stwierdzeń dotyczących funkcji elementów ucha. Wpisz w odpowiednie miejsca tabeli literę P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, lub literę F, jeśli stwierdzenie jest fałszywe.
P/F
1.
Kanał słuchowy zewnętrzny wyrównuje ciśnienie po obu stronach błony bębenkowej.
2.
Strzemiączko przenosi drgania wywołane falą dźwiękową na okienko ślimaka.
3.
Trąbka słuchowa (trąbka Eustachiusza) przenosi falę dźwiękową do ucha wewnętrznego.
Podczas epidemii wirusowego zapalenia wątroby typu A, rozprzestrzeniającego się przez
zakażone pożywienie lub wodę, stosuje się podawanie odpowiednich przeciwciał.
Podkreśl w każdej parze określenie charakteryzujące rodzaj nabytej odporności.
Spośród niżej wymienionych zdań wybierz wszystkie, które charakteryzują poszczególne grupy związków organicznych, i zapisz ich numery w wyznaczonych miejscach.
Stanowią główne źródło energii dla komórek organizmu.
Niektóre organizmy, np. owady, upodobniły się do innych organizmów lub do obiektów
nieożywionych. Na przykład motyl zwany wicekrólem ( Limenitis archippus ) przypomina
ubarwieniem trującego dla ptaków motyla monarcha ( Danaus plexippus ). Mogło to być
spowodowane trwającą przez wiele pokoleń selekcją, w wyniku której osobniki o mniej doskonałym
„maskowaniu” były zjadane przez drapieżniki, a przeżywały tylko te, których podobieństwo
do trującego „modela” było wystarczająco duże, aby drapieżnika wprowadzić w błąd.
Na schematach przedstawiono rodzaje doboru naturalnego.
Zaznacz schemat przedstawiający ten rodzaj doboru naturalnego, który doprowadził do opisanej w tekście zmiany fenotypów.
Oceń podane stwierdzenia dotyczące sukcesji wtórnej i wpisz w tabeli literę P, jeżeli stwierdzenie jest prawdziwe, lub literę F, jeżeli stwierdzenie jest fałszywe.
P/F
1.
W wyniku sukcesji wtórnej odtwarza się naturalne zbiorowisko charakterystyczne dla lokalnych warunków środowiskowych.
2.
Wskutek sukcesji wtórnej zawsze następuje odtwarzanie się ekosystemu identycznego z tym przed zniszczeniem.
3.
Aby powstrzymać sukcesję wtórną w zbiorowiskach półnaturalnych, stosuje się ochronę czynną.
W potomstwie rodziców pewnego gatunku zwierząt otrzymano zróżnicowanie fenotypów,
ze względu na dwie cechy budowy morfologicznej, w stosunku 9 : 3 : 3 : 1.
Allele odpowiedzialne za pojawienie się wielu chorób genetycznych powstają najczęściej
wskutek mutacji genowych. Większość tych alleli znajduje się w chromosomach jądrowych
i dziedziczą się one zgodnie z prawami Mendla. Niektóre choroby genetyczne są
spowodowane przez mutacje w genach mitochondrialnych. Mutacje w DNA mitochondriów
komórkowych mogą upośledzać wydolność energetyczną mitochondriów, a w efekcie
funkcjonowanie komórek i tkanek.
a)
Zaznacz poniżej poprawną odpowiedź dotyczącą dziedziczenia chorób spowodowanych mutacjami w genach mitochondrialnych.
A. Są dziedziczone po obydwojgu rodzicach. B. Są dziedziczone po matce. C. Są dziedziczone po ojcu.
b)
Spośród wymienionych niżej przykładów tkanek podkreśl dwie, w których skutki mutacji w DNA mitochondrialnym ujawnią się najsilniej.
