Budowa i funkcje komórki

Oto lista zadań maturalnych z danego działu biologii. Aby skorzystać z dodatkowych opcji, uniknąć duplikatów zadań lub wybrać zadania z pozostałych działów kliknij poniżej.

Przejdź do wyszukiwarki zadań

 

Matura Maj 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 2. (2 pkt)

Budowa i funkcje komórki Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Erytropoeza, czyli proces powstawania krwinek czerwonych (erytrocytów), zachodzi w czerwonym szpiku kostnym. W początkowych jej etapach w erytroblaście intensywnie syntetyzowane są kwasy rybonukleinowe niezbędne do produkcji hemoglobiny. Erytroblasty stopniowo wypełniają się hemoglobiną, tracąc niektóre organella komórkowe. Ostatni etap dojrzewania erytrocytów ssaka polega na usunięciu jądra komórkowego.

Podaj dwa argumenty na rzecz tezy, że zmiany zachodzące podczas dojrzewania erytrocytów służą ich specjalizacji do transportu tlenu.

Matura Sierpień 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 2. (1 pkt)

Budowa i funkcje komórki Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Komórki różnych tkanek człowieka, ze względu na pełnioną funkcję, mogą mieć różną liczbę mitochondriów.

Zaznacz poniżej rodzaj komórek, w których zawsze występuje duża liczba mitochondriów. Odpowiedź uzasadnij jednym argumentem.

  1. Komórki tkanki kostnej
  2. Komórki mięśni szkieletowych
  3. Komórki tkanki nabłonkowej
  4. Komórki tkanki chrzęstnej

Matura Czerwiec 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 9. (2 pkt)

Budowa i funkcje komórki Wirusy, wiroidy, priony Podaj/wymień

Wirusy roślinne przenoszone są z rośliny na roślinę przeważnie przez owady odżywiające się sokiem roślinnym. Aby przenieść się z zainfekowanej komórki roślinnej do komórki sąsiedniej, nie muszą dokonywać lizy komórki lub odpączkowywać, tak jak wirusy zwierzęce.

a)Podaj nazwę struktur występujących w komórce roślinnej, przez które mogą przenosić się wirusy roślinne z komórek zainfekowanych do komórek sąsiednich.
b)Podaj przykład funkcji, jaką te struktury pełnią w komórce roślinnej.

Matura Czerwiec 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 5. (3 pkt)

Budowa i funkcje komórki Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Na schematach przedstawiono dwie struktury komórkowe: rybosom i proteosom.

Proteasom i rybosom - schemat
a)Uzupełnij tabelę, wpisując nazwy przedstawionych powyżej struktur komórkowych i zachodzących w nich procesów.
Nazwa struktury Proces zachodzący w tej strukturze
A
B
b)Wyjaśnij, jakie znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania komórki ma występowanie w komórce obu tych struktur.

Matura Czerwiec 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 3. (2 pkt)

Budowa i funkcje komórki Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Poniższe zdania dotyczą błon biologicznych. Zaznacz dwa, które są nieprawdziwe.

  1. Wszystkie komórki są otoczone błoną komórkową.
  2. Wewnątrz komórek eukariotycznych znajdują się struktury otoczone jedną lub dwiema błonami.
  3. Mimo różnic funkcjonalnych wszystkie błony w komórce zbudowane są z dwuwarstwy lipidowej, w której znajdują się białka.
  4. Stosunek zawartości białek i lipidów jest taki sam dla każdego rodzaju błony komórkowej.
  5. Glikokaliks występuje na powierzchni błon komórkowych w komórkach prokariotycznych i eukariotycznych.

Matura Maj 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 4. (1 pkt)

Budowa i funkcje komórki Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Jądro komórkowe zawiera jąderko, którego funkcją jest synteza rRNA i formowanie podjednostek tworzących rybosomy. Dojrzałe plemniki mają haploidalne jądro komórkowe, bez jąderka, z silnie skondensowaną chromatyną.

Uwzględniając funkcję plemników, wyjaśnij, dlaczego w ich jądrach komórkowych nie występują jąderka.

Matura Maj 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 3. (2 pkt)

Budowa i funkcje komórki Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Udział siateczki śródplazmatycznej gładkiej i szorstkiej w budowie komórki eukariotycznej zależy od rodzaju procesów metabolicznych zachodzących w komórce.

Zaznacz w tabeli literą G procesy zachodzące z udziałem siateczki śródplazmatycznej gładkiej i literą S procesy zachodzące z udziałem siateczki śródplazmatycznej szorstkiej.

Lp. Procesy zachodzące w komórce G/S
1. Synteza testosteronu w komórkach jąder
2. Gromadzenie jonów wapnia w komórkach mięśnia sercowego
3. Synteza enzymów w komórkach trzustki
4. Zobojętnianie trucizn w komórkach wątroby

Matura Sierpień 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 3. (3 pkt)

Budowa i funkcje komórki Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Poniżej przedstawiono model budowy błony komórkowej w komórce eukariotycznej.

Budowa błony komórkowej
a)Zapisz wszystkie litery, którymi na schemacie oznaczono:

białka
lipidy

b)W jakiej komórce – roślinnej czy zwierzęcej – występuje przedstawiona na schemacie błona komórkowa? Odpowiedź uzasadnij.
c)Podaj, jaką funkcję w błonie komórkowej pełni cholesterol.

Matura Czerwiec 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 6. (2 pkt)

Budowa i funkcje komórki Podaj/wymień

Wakuola komórek roślinnych to struktura otoczona błoną cytoplazmatyczną – tonoplastem, wypełniona sokiem komórkowym. W skład soku komórkowego wchodzą: woda, jony oraz rozpuszczalne i nierozpuszczalne związki mineralne i organiczne. Stwierdzono też obecność w nim różnych enzymów hydrolitycznych, np. peptydaz, glikozydaz.

Na podstawie tekstu podaj dwie funkcje wakuoli.

Matura Czerwiec 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 5. (1 pkt)

Budowa i funkcje komórki Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Poniższy tekst zawiera informacje dotyczące rybosomów, z których część jest nieprawdziwa.

Dokonaj korekty przedstawionych informacji, wykreślając w każdej z nich określenie nieprawdziwe.

  1. Rybosomy to organelle otoczone pojedynczą błoną śródkomórkową / nie otoczone błoną śródkomórkową.
  2. Na rybosom składają się dwie podjednostki – mała i duża / dwie podjednostki jednakowej wielkości.
  3. Podjednostki rybosomów nie rozdzielają się po procesie translacji / rozdzielają się po procesie translacji.
  4. Podjednostki rybosomów nie łączą się w nowych konfiguracjach / łączą się w nowych konfiguracjach.

Matura Czerwiec 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 4. (2 pkt)

Budowa i funkcje komórki Metody badawcze i doświadczenia Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Przy użyciu mikroskopu świetlnego przeprowadzono obserwacje przyżyciowe dwóch preparatów mikroskopowych w celu zaobserwowania zjawiska plazmolizy. Na szkiełku podstawowym umieszczono fragment skórki liścia spichrzowego cebuli, dodano kilka kropli wody i całość nakryto szkiełkiem nakrywkowym. Preparat umieszczono pod mikroskopem i wynik obserwacji jednej z komórek przedstawiono na rysunku 1. Następnie wykonano podobny preparat, ale zamiast wody użyto 10% roztworu chlorku sodu. Zaobserwowane zmiany przedstawiono na rysunku 2.

Plazmoliza

Wybierz literę (A–E), którą oznaczono zdanie opisujące prawidłowy:

a)problem badawczy do przeprowadzonych obserwacji
b)opis wyników przeprowadzonych obserwacji.
  1. Plazmoliza w komórkach skórki liścia cebuli następuje zawsze na skutek odwodnienia jej protoplastu.
  2. Czy pod wpływem 10% roztworu chlorku sodu nastąpi plazmoliza w komórkach skórki liścia spichrzowego cebuli?
  3. W jaki sposób różne stężenia roztworu chlorku sodu wpływają na protoplasty komórek skórki liścia spichrzowego cebuli?
  4. Plazmoliza jest to zjawisko odstawania protoplastu od ściany komórkowej w komórce roślinnej pod wpływem roztworu hipertonicznego.
  5. Protoplasty komórek skórki liścia spichrzowego cebuli skurczyły się po ich umieszczeniu w 10% roztworze chlorku sodu, a więc nastąpiła w nich plazmoliza.

Matura Czerwiec 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 3. (1 pkt)

Budowa i funkcje komórki Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Charakterystycznym elementem budowy komórki roślinnej jest ściana komórkowa, która nadaje komórce odpowiedni kształt, wzmacnia ją i chroni przed mikroorganizmami.

Spośród zamieszczonych poniżej zdań zaznacz zdanie nieprawdziwe.

  1. Cytokineza może mieć różny przebieg w zależności od tego, czy dzieląca się komórka posiada ścianę komórkową, czy też nie.
  2. W syntezie niektórych składników pierwotnej ściany komórkowej bierze udział aparat Golgiego oraz siateczka śródplazmatyczna.
  3. Składnikiem pierwotnych ścian komórkowych roślin są polisacharydy, natomiast brak jest w nich białek strukturalnych i enzymatycznych oraz wody.
  4. Po zakończeniu wzrostu protoplast tworzy wtórną ścianę komórkową albo przez wzmocnienie ściany pierwotnej, albo przez nakładanie na nią nowych warstw.

Matura Maj 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 3. (1 pkt)

Budowa i funkcje komórki Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

W komórkach wielu pierwotniaków występują wodniczki tętniące, pełniące istotną rolę w utrzymaniu stałości ich środowiska wewnętrznego.

Uzasadnij, że wodniczki tętniące w komórkach pierwotniaków słodkowodnych pełnią funkcję adaptacyjną do środowiska. W odpowiedzi uwzględnij stężenie roztworu wewnątrzkomórkowego pierwotniaków i środowiska, w którym żyją.

Matura Maj 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 2. (2 pkt)

Budowa i funkcje komórki Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę

Na schematach A i B przedstawiono w uproszczeniu dwa rodzaje transportu substancji przez błony komórkowe.

Transport przez błony

Scharakteryzuj rodzaje transportu przedstawione na schematach. Wpisz w tabeli numery właściwych informacji, wybierając je z poniższych.

Rodzaj transportu

  1. bierny
  2. aktywny
  3. wspomagany

Opis transportu

I – przemieszczanie się cząsteczek z obszaru stężenia niższego do miejsca stężenia wyższego przy udziale białek przenośnikowych i energii
II – przemieszczanie się cząsteczek z obszaru stężenia wyższego do miejsca stężenia niższego przy udziale białek przenośnikowych i bez udziału energii
III – przemieszczanie się cząsteczek z obszaru stężenia wyższego do miejsca stężenia niższego bez udziału białek przenośnikowych i nakładu energii

Schemat Rodzaj transportu Opis transportu
A
B

Matura Maj 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 1. (1 pkt)

Budowa i funkcje komórki Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Mitochondria to struktury wewnątrzkomórkowe, w których odbywa się synteza ATP. Oceń prawdziwość informacji dotyczących mitochondriów. Wpisz w odpowiednich miejscach tabeli literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F, jeśli informacja jest fałszywa.

P/F
1. Mitochondria występują we wszystkich komórkach eukariotycznych.
2. Liczba mitochondriów w komórkach jest zmienna i zależy od funkcji oraz aktywności metabolicznej tkanki.
3. Podziały mitochondriów mogą odbywać się wyłącznie w czasie podziału komórki.

Strony